Theo dõi chỉ số chứng khoán là một phần quan trọng của hoạt động giao dịch cổ phiếu và đầu tư trong thị trường chứng khoán. Chúng giúp chúng ta đánh giá tình hình hiện tại của nền kinh tế tổng thể và thị trường chứng khoán cụ thể, và ảnh hưởng đáng kể đến quyết định mua bán của các nhà đầu tư.
Trong thị trường chứng khoán Việt Nam, chúng ta có các chỉ số quan trọng như VN-Index, HNX Index, VN30, và HNX30. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ tập trung giới thiệu đến bạn đọc chỉ số VN-Index, đây là một trong những chỉ số chứng khoán quan trọng và lớn nhất trong thị trường chứng khoán Việt Nam.
Tìm hiểu VN-Index là gì?
VN-Index là một chỉ số chứng khoán của Sở Giao Dịch Chứng Khoán TP Hồ Chí Minh (HOSE), và nó phản ánh tình hình tổng quan của thị trường chứng khoán Việt Nam. Chỉ số này đại diện cho tất cả các cổ phiếu được niêm yết trên HOSE và thể hiện biến động giá của chúng bằng cách so sánh tổng giá trị vốn hóa thị trường hiện tại với thời điểm gốc.
VN-Index được tạo ra vào ngày 28/07/2000, cùng với sự khai trương của Sở Giao Dịch Chứng Khoán TP Hồ Chí Minh. Lúc này, chỉ số có giá trị gốc là 100 điểm và được tính toán theo phương pháp chỉ số bình quân Passcher.
Công thức tính chỉ số VN-Index sử dụng giá thị trường (giá đóng cửa) và số lượng cổ phiếu đang lưu hành của từng công ty niêm yết.
Khi chỉ số VN-Index được công bố sau mỗi phiên giao dịch, nó thể hiện tình hình biến động của giá cả cổ phiếu trên thị trường. Vào cuối mỗi phiên giao dịch, giá trị của VN-Index và biến động theo tỷ lệ phần trăm so với phiên trước đó sẽ được thông báo.
- Điều gì làm thay đổi giá trị VN-index
Một trong những yếu tố quan trọng đối với VN-Index là giá cả của các cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Sự biến động liên tục của giá cổ phiếu được thúc đẩy bởi yếu tố cung và cầu. Khi giá cổ phiếu biến đổi, VN-Index cũng sẽ phản ánh sự thay đổi này.
Yếu tố thứ hai quan trọng là số lượng cổ phiếu lưu hành, là biến số thứ hai trong công thức tính VN-Index. Số lượng cổ phiếu này sẽ biến đổi khi có các hoạt động cơ cấu trong thị trường, chẳng hạn như việc niêm yết công ty mới, hủy niêm yết công ty, hoặc thậm chí tách/gộp cổ phiếu do các công ty sáp nhập hoặc mua bán. Sự biến đổi này có thể làm thay đổi giá trị của VN-Index.
Trong trường hợp giá cổ phiếu thay đổi nhưng số lượng cổ phiếu lưu hành không biến đổi, công thức tính VN-Index vẫn giữ nguyên. Tuy nhiên, khi có biến đổi về số lượng cổ phiếu, công thức sẽ được điều chỉnh để phản ánh chính xác sự biến động trên thị trường.
Công thức tính VN-Index sử dụng hệ số chia, và khi có sự thay đổi về số lượng cổ phiếu lưu hành, hệ số chia này sẽ được điều chỉnh. Cụ thể, hệ số chia mới được tính dựa trên tổng giá trị vốn hóa thị trường sau sự biến đổi so với trước biến đổi. Điều này giúp đảm bảo rằng VN-Index vẫn thể hiện sự biến động giá trị của thị trường chứng khoán một cách chính xác.
Như vậy, VN-Index không chỉ phản ánh giá cổ phiếu mà còn phản ánh sự biến động trong số lượng cổ phiếu lưu hành trên thị trường, đồng thời điều chỉnh hệ số chia để đảm bảo tính chính xác của chỉ số này.
Những biểu đồ của VN-index
- Bắt đầu từ điểm xuất phát là 100 vào ngày 28/07/2000, chỉ số VN-Index đã trải qua một hành trình biến động đáng kinh ngạc. Chỉ trong chưa đầy 1 năm, vào khoảng tháng 5/2001, VN-Index đã tăng lên hơn 500 điểm, thể hiện sự lạc quan và niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam.
- Tiếp theo, thị trường chứng khoán tiếp tục thể hiện sự phục hồi mạnh mẽ. Năm 2006, Việt Nam gia nhập WTO, mở ra cơ hội mới, và VN-Index tiếp tục tăng liên tục. Thị trường chứng khoán trở nên rất sôi động và đỉnh điểm của VN-Index trong giai đoạn này đã đạt hơn 11,336 điểm.
- Tuy nhiên, năm 2008, thị trường chứng khoán Việt Nam bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Sự lạc quan của nhà đầu tư biến mất và VN-Index sụt giảm đáng kể, chỉ còn hơn 200 điểm.
- Sau thời kỳ đại suy thoái này, Chính phủ đã thực hiện các chính sách kích cầu, thúc đẩy phục hồi kinh tế và thị trường chứng khoán. VN-Index trở lại con đường tăng trưởng và đỉnh điểm mới được thiết lập vào đầu năm 2018, vượt qua cả đỉnh điểm của giai đoạn thịnh vượng năm 2006.
- Sự kiện gần đây nhất là đại dịch Covid-19 vào đầu năm 2020 đã có tác động lớn đến thị trường chứng khoán. Kéo theo đó là sự sụt giảm của VN-Index, giảm gần 30% chỉ trong vòng 3 tháng, gây lo ngại cho các nhà đầu tư.
- Tuy nhiên, vào thời điểm hiện tại, sau khi Việt Nam đã thành công trong việc kiểm soát dịch bệnh và áp dụng chính sách cắt giảm lãi suất, nền kinh tế đang dần phục hồi. Nhà đầu tư cả trong và ngoài nước đã trở nên lạc quan hơn, và thị trường chứng khoán đã bắt đầu thể hiện sự phục hồi và tăng trưởng.
Mức độ quan trọng của VN-index
VN-Index, là một chỉ số quan trọng của thị trường chứng khoán Việt Nam, có sự ảnh hưởng đặc biệt đối với nền kinh tế quốc gia. Không thua kém các chỉ số kinh tế khác như lãi suất, lạm phát hay GDP, VN-Index đóng vai trò quan trọng trong việc đo lường hiệu suất hoạt động của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Mặc dù chỉ là một chỉ số của Sở Giao dịch Chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HOSE), nhưng HOSE là sàn giao dịch lớn nhất Việt Nam về cả số lượng và chất lượng doanh nghiệp. Hầu hết các doanh nghiệp lớn và uy tín đều niêm yết trên sàn này, cho phép VN-Index đại diện hiệu quả cho toàn bộ thị trường chứng khoán Việt Nam.
VN-Index đo lường sự biến động giá của tất cả các cổ phiếu được niêm yết, và nó cung cấp thông tin quý báu về hiệu suất của thị trường. Khi VN-Index tăng, điều này thường cho thấy rằng các doanh nghiệp đang hoạt động hiệu quả, dẫn đến sự gia tăng quan tâm và đầu tư từ phía nhà đầu tư. Ngược lại, khi VN-Index giảm, đó có thể là dấu hiệu của tâm lý bi quan và sự rút tiền ra khỏi thị trường.
Chỉ số VN-Index cũng phản ánh sức khỏe tổng thể của nền kinh tế quốc gia. Hiệu suất của doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán thường phản ánh tình hình tăng trưởng và bền vững của nền kinh tế. Một VN-Index tăng mạnh thường cho thấy sự tín thác và tăng trưởng của doanh nghiệp, trong khi một sụt giảm nghiêm trọng của VN-Index có thể là dấu hiệu của vấn đề trong nền kinh tế.
Đối với nhà đầu tư chứng khoán, theo dõi VN-Index là điều vô cùng quan trọng. Sự biến động của VN-Index thường phản ánh tâm lý của nhà đầu tư trên thị trường. Khi VN-Index giảm, có thể là dấu hiệu nhà đầu tư đang bán ra cổ phiếu và rút tiền khỏi thị trường. Ngược lại, khi VN-Index tăng, thường có một sự gia tăng mua vào, thúc đẩy giá cổ phiếu tăng.
Từ VN-Index, nhà đầu tư cũng có thể đánh giá chất lượng của một số cổ phiếu chi phối thị trường. Các công ty lớn có vốn hóa thị trường cao sẽ ảnh hưởng mạnh đến VN-Index. Khi VN-Index tăng, đây thường là dấu hiệu cho thấy các công ty lớn đang hoạt động hiệu quả. Ngược lại, một VN-Index giảm có thể đề cập đến sự suy yếu của các doanh nghiệp này.
Tuy nhiên, đối với các công ty có quy mô nhỏ, sự biến động của VN-Index có thể không phản ánh chính xác tình hình của họ, đây cũng là giới hạn của chỉ số này.
Những điều còn hạn chế với VN-index
Một trong những hạn chế đáng lưu ý của VN-Index nằm ở việc sử dụng mẫu dữ liệu. VN-Index dựa vào giá trị vốn hóa của tất cả các công ty niêm yết, dẫn đến sự ảnh hưởng lớn từ các công ty có vốn hóa lớn nhất. Trong khi ở các thị trường phát triển như Mỹ, các chỉ số chứng khoán thường sử dụng trọng số để giới hạn tác động quá mức từ các doanh nghiệp lớn, VN-Index vẫn chưa thực hiện điều này.
Ví dụ, nếu bạn đang đầu tư vào một công ty nhỏ, nhưng có tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ và các chỉ số tài chính ổn định, khi VN-Index giảm, không nhất thiết có nghĩa rằng công ty này đang gặp vấn đề. Vì công ty nhỏ này quá nhỏ để có ảnh hưởng đáng kể đến giá trị của VN-Index, nên sự biến động này không thể hoàn toàn quyết định việc bạn nên giữ cổ phiếu hay mua thêm.
Tuy VN-Index vẫn còn những hạn chế như vậy, nhưng nó vẫn là chỉ số quan trọng nhất của thị trường chứng khoán Việt Nam. Nếu bạn tham gia giao dịch cổ phiếu, hãy luôn theo dõi VN-Index và tích luỹ kiến thức tài chính để hiểu rõ tác động của chỉ số này đối với danh mục đầu tư của bạn. Hoặc nếu bạn có ý định tham gia thị trường này, thì hãy nghiên cứu về VN-Index từ bây giờ. Chúc các bạn thành công!